Kaptein iglo schreef:
>
> Waarom zou bij een (doorgestoken) mast bij de dekdoorvoer
> extra belast zijn? Ik zou juist denken dat daar geen enkele
> andere kracht anders dan gelijk in de gehele mast op zou
> treden.
Mastbuiging wordt veroorzaakt door krachten die werken op de mast (kracht x arm = moment). Een drukkracht in het hart van de mast kan de mast ook laten knikken (knikmoment).
Bij de dekdoorvoer heb je een inklemming, ter plaatse van een inklemming is een moment altijd groot. Ter plaatse van het lummelbeslag wordt de mast naar voren gedrukt door de horizontale component van de kracht op de neerhouder. Dat geeft daar ook een maximum in de momentenlijn. Door het zeil worden de krachten veel gelijkmatiger verdeeld zodat daar geen pieken ontstaan. De mastvoet en de masttop zijn de scharnierpunten, daar is het moment 0.
Op de aangrijpingspunten van de stagen heb je de punten waar de krachten van de mast worden overgedragen naar de verstaging, de krachten worden zo ontbonden dat de trekkrachten worden opgenomen door de verstaging, de drukkrachten door de mast.
Wil je een beeld hebben van het krachtenspel in een mast en verstaging kun je het oprichtend moment van je schip bepalen, dat is ook het maximum dat door de verstaging moet worden opgenomen (rekening houdend met enige traagheid).
Het moment wordt overgebracht op de verstaging waarbij het oprichtend moment gedeeld door de afstand tussen de mastvoet en de wandputting een idee geeft van de spanning die door het in de verstaging wordt opgenomen.
In de mast is een tegengestelde drukspanning aanwezig vermeerdert met de som van de valspanningen (bij de grootzeilval dus 2 maal de spanning die je met de lier op de val hebt gezet).
Door de valspanning heb je best wat compressiekrachten in je mast. Bij de punten waar uitwendige krachten dwars op de mast werken kan de combinatie tussen het knikmoment door de compressie en de bij het lummelbeslag (mastdoorvoer, zalingen, enz.) ontstane pieken in het buigend moment best wel ergens te groot kunnen zijn.
Bij een kromme mast is het materiaal door de vloeigrens gegaan. Dat wil nog niet zeggen dat het materiaal is verzwakt, meestal is het zelfs sterker. Betonstaal heeft ook een veel grotere treksterkte dan gewoon staal. Maar materiaal dat door de vloeigrens is gegaan is brosser en heeft ook minder reserve voordat het breekt.